Manasterz. Wieś na Podkarpaciu, w której ludność zaczęła się osadzać po ostatnim zlodowaceniu
Manasterz, przez krótki czas znany jako Osetkowo (1977–1981), to urokliwa wieś w województwie podkarpackim, położona w powiecie jarosławskim, w gminie Wiązownica. Miejscowość leży malowniczo u ujścia rzeki Lubaczówki do Sanu, około 16 km na północ od Jarosławia. Historia tej miejscowości sięga odległych czasów, o czym świadczą liczne znaleziska archeologiczne. Badania wykazały, że już po ostatnim zlodowaceniu obszar ten zamieszkiwały społeczności zajmujące się myślistwem i rybołówstwem. W kolejnych epokach osady rozwijały się dzięki rolnictwu, hodowli i zaawansowanemu hutnictwu. W Manasterzu działał też prężny ośrodek hutniczy, gdzie wytapiano żelazo z darniowej rudy.
Nazwa Manasterz pochodzi od średniowiecznego klasztoru prawosławnego, tzw. monaster-monasterion, zakładanego przez mnichów bazyliańskich, którzy przybyli tu ze wschodu w celach misyjnych. Wokół monasteru powstały osady przyklasztorne i folwarki. Niestety, klasztor został prawdopodobnie zniszczony podczas jednego z najazdów tatarskich lub przestał istnieć po unii brzeskiej. Pierwsze pisemne wzmianki o Manasterzu pochodzą z 1387 roku, kiedy król Władysław Jagiełło nadał tę ziemię Janowi z Tarnowa. Kolejne dokumenty z XV wieku opisują wieś w kontekście sporów o dziesięciny i organizacji jarosławskiej ordynacji. Przez wieki Manasterz był prywatną wsią szlachecką, w XVIII wieku należącą do dóbr Lubomirskich.
Bogata historia Manasterza - urokliwej wsi na Podkarpaciu
Wieś przetrwała wiele burzliwych wydarzeń. W XVII wieku Manasterz liczył zaledwie 19 domów, co odnotowano w rejestrach poborowych. W XIX wieku, gdy większość ziem należała do Czartoryskich, majątki były zarządzane przez dzierżawców. Zorganizowaną administrację gminną wprowadzono dopiero w 1898 roku. Podczas I wojny światowej przez Manasterz przechodził front wojsk austriacko-niemieckich z rosyjskimi, a w latach II wojny światowej wieś była świadkiem tragicznych wydarzeń. W 1944 roku miejscowy oddział Batalionów Chłopskich stoczył zwycięską potyczkę z Niemcami przy moście na Lubaczówce.
Religijny charakter miejscowości podkreśla historia parafii pw. Matki Bożej Pocieszenia. Choć samodzielna parafia została erygowana dopiero w 1952 roku, budowa kościoła murowanego rozpoczęła się już w 1937 roku, dzięki inicjatywie ks. Stanisława Sudoła. Po wojnie prace wznowiono, a świątynia została konsekrowana w 2002 roku przez abp. Józefa Michalika.
Manasterz to dziś spokojna wieś, której mieszkańcy pielęgnują bogatą historię i tradycje. Zabytki, odkrycia archeologiczne i malownicze położenie sprawiają, że miejscowość ta jest nie tylko miejscem o ciekawej przeszłości, ale również atrakcyjnym punktem na mapie regionu.
ZOBACZ: Manasterz - wieś na Podkarpaciu, w której ludność zaczęła się osadzać po ostatnim zlodowaceniu
