Według legendy, tę wieś na Podkarpaciu założył syn drwala. Od jego imienia wzięła się nazwa miejscowości

Legenda głosi, że tę wieś założył syn drwala. Od jego imienia wzięła się nazwa miejscowości

Gniewczyna Łańcucka to wieś w województwie podkarpackim, w powiecie przeworskim, w gminie Tryńcza, położona nad rzeką Mleczką, będącą dopływem Wisłoka. W latach 1975–1998 administracyjnie należała do województwa przemyskiego. Historia wsi sięga XIV wieku, a jej nazwa ma charakter dzierżawny. Według legendy, osadę w tym miejscu założył w XIII wieku syn drwala Gniewko, a nazwa „Gniewczyna” pochodzi od jego imienia. W 1340 roku ziemie te zostały włączone do Polski przez króla Kazimierza Wielkiego. W 1387 roku, po nadaniu przez królową Jadwigę, przeszły w ręce Jana z Tarnowa. Pierwsza wzmianka o Gniewczynie pochodzi z 1424 roku, a kolejna z 1498 roku, kiedy to Tatarzy usypali kopiec, na którym później wzniesiono kościół. W 1520 roku odnotowano przywilej dla miejscowej parafii.

Ostatnim właścicielem majątku z rodu Tarnowskich był Jan Krzysztof Tarnowski. Po jego śmierci w 1567 roku, dobra przeszły na jego żonę Zofię, a potem na córkę Annę z Kostków, której wnuczka Zofia Ostrogska wyszła za Stanisława Lubomirskiego. W 1622 roku, po śmierci Zofii, dobra przeszły w ręce Lubomirskich. W 1624 roku wieś została zniszczona przez najazd tatarski.

Bogata historia Gniewczyny Łańcuckiej 

W 1515 roku wieś pojawiła się w regestrach poborowych, gdzie była zapisana jako „Grzyewszyna” z 14 łanami kmieci i młynem. W 1589 roku zapisano ją jako „Gniewczyna” z 14 łanami i młynem o dwóch kołach. W późniejszych latach Gniewczyna była wymieniana w rejestrach poborowych z lat 1628, 1651 i 1658. W 1674 roku wieś liczyła 180 domów. W pierwszej połowie XX wieku było ich łącznie 400 w obu częściach wsi: Gniewczynie Łańcuckiej i Gniewczynie Trynieckiej.

Nazwa „Gniewczyna Łańcucka” pojawiła się na początku XIX wieku i pochodzi od właścicieli Łańcuta, rodu Potockich. W tym czasie do wsi należał folwark białobrzeski, usytuowany nad Wisłokiem. W 1857 roku wieś liczyła 1003 mieszkańców, a w 1878 roku była własnością hr. Alfreda Potockiego. Wówczas liczyła 1700 mieszkańców i miała jednoklasową szkołę ludową.

W Gniewczynie Łańcuckiej urodzili się m.in. Feliks Młynarski (1884) oraz gen. Antoni Chruściel (1895). Wieś, jak i inne miejscowości nad Wisłokiem i Sanem, może się poszczycić tradycją „Parady Turków” związaną z obchodami Wielkanocy. Zwyczaj sięga czasów Odsieczy Wiedeńskiej w 1683 roku, kiedy żołnierze walczący pod wodzą Jana III Sobieskiego, przebrani za Turków, pełnili wartę przy grobach Chrystusa. Co roku, w Wielką Sobotę i Niedzielę, młodzież z Gniewczyny Łańcuckiej, ubrana w tradycyjne tureckie stroje, w ramach Straży Grobowej, odprawia widowiskową musztrę na placu przy kościele. To wydarzenie jest jednym z ważniejszych momentów wiosennych obchodów w miejscowości.

ZOBACZ: LEGENDA MÓWI, ŻE TĘ WIEŚ NA PODKARPACIU ZAŁOŻYŁ SYN DRWALA. OD JEGO IMIENIA WZIĘŁA SIĘ NAZWA MIEJSCOWOŚCI