Święcany - wieś, która była w posiadaniu rycerskiego rodu
Święcany to malownicza wieś położona w województwie podkarpackim, w powiecie jasielskim, w gminie Skołyszyn. Jest to miejscowość o długiej historii i wielu unikalnych zabytkach, w tym kościół św. Anny, który włączono do szlaku architektury drewnianej województwa podkarpackiego. Wieś zajmuje powierzchnię 2015,7 hektara, a jej nazwa wywodzi się od zasadźców, prawdopodobnie pochodzących z miejscowości Święte lub Święcice.
Święcany zostały założone przez króla Kazimierza Wielkiego w drugiej połowie XIV wieku na prawie niemieckim, choć istniały już wcześniej jako osada rządząca się prawem zwyczajowym. Pierwsze wzmianki o miejscowości pochodzą z 1369 roku. W 1595 roku wieś była własnością starosty olsztyńskiego, Joachima Ocieskiego, a leżała wtedy w powiecie bieckim województwa krakowskiego. W okresie powojennym, od 1954 do 1972 roku, Święcany były siedzibą gromady Święcany, a od 1975 do 1998 roku należały administracyjnie do województwa krośnieńskiego. Wieś często zmieniała właścicieli: od 1386 roku była w posiadaniu rycerskiego rodu Melsztyńskich, a później Ocieskich, Dąbskich, Uniatyckich, Lubienieckich i innych. W XX wieku dobra dworskie były stopniowo parcelowane – część z nich przejęły Bank Parcelacyjny we Lwowie oraz rodzina Olszewskich, a w 1927 roku ostatnie resztki majątku nabył Wojciech Grzegorczyk.
XVI-wieczny kościół, który trzeba odwiedzić
Jednym z najważniejszych zabytków Święcan jest kościół św. Anny, który powstał w 1520 roku. W jego wnętrzu znajduje się barokowa polichromia oraz cenne elementy wyposażenia. Przy parafii, erygowanej w XIV wieku, działa Oddział Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży Diecezji Rzeszowskiej. Na terenie wsi znajduje się także cmentarz wojenny nr 30 z czasów I wojny światowej, na którym spoczywa 159 żołnierzy z Austro-Węgier oraz 211 Rosjan.
Święcany to dziś wieś o charakterze rolniczym z dobrze rozwiniętą infrastrukturą – posiada sieć gazową, wodociągową oraz solidną sieć drogową. Znajduje się tu również szkoła podstawowa, której historia sięga XVI wieku. W miejscowości działa Ludowy Klub Sportowy Standart Święcany, założony w 1980 roku, którego drużyna ma na swoim koncie występy w krośnieńskiej A-klasie.
ZOBACZ: ŚWIĘCANY - WIEŚ, KTÓRĄ MIELI W POSIADANIU RYCERZE
