Komańcza. Niewielka wieś na Podkarpaciu była kiedyś stolicą państwa
Podkarpacie to z pewnością jeden z najbardziej wyjątkowych regionów w Polsce, nie tylko ze względu na geografię, ale także z uwagi na historię. Jedna z nich, choć brzmi niedorzecznie, wydarzyła się naprawdę. Zacznijmy jednak od początku. Komańcza to niewielka podkarpacka wieś leżąca w powiecie sanockim, zamieszkiwana przez nieco ponad 800 osób. Pierwsze wzmianki o wsi pochodzą jeszcze z początków XVI wieku. Przez setki lat istnienia Komańcza była świadkiem wielu historycznych wydarzeń, m.in. najazdu wojsk siedmiogrodzkich Jerzego II Rakoczego, w wyniku którego, jak podaje Urząd Gminy Komańcza, w 1657 roku wieś zamieszkiwało jedynie kilka rodzin. Wraz z dramatycznymi losami Rzeczpospolitej miejscowość Komańcza doświadczała licznych wojen, bitew i kampanii. Najciekawsza historia rozpoczyna się jednak 4 listopada 1918 roku. Co wydarzyło się wówczas w Komańczy? Kilka dni wcześniej, bo 1 listopada we Lwowie proklamowano niepodległość Zachodnioukraińskiej Republiki Ludowej. W efekcie tego ludność łemkowska, zamieszkująca tereny dzisiejszego Podkarpacia, opowiadając się po stronie ukraińskiej postanowiła o utworzeniu Republiki Komańczańskiej. Jej władze chciały włączenia nowego tworu w skład ZURL. Na czele Republiki Komańczańskiej w osobie prezydenta stanął kupiec Andrij Kyr.
W 1918 roku o swoje przyszłe granice walczyła także Polska. Rada Regencyjna Królestwa Polskiego wydała formalną deklarację niepodległości 7 października 1918 roku. Już w ostatnich dniach listopada polskie formacje wojskowe podjęły działania zmierzające do zlikwidowania Republiki Komańczańskiej, rozpoczynając starcia zbrojne. Te ostatecznie zakończyły się w 27 stycznia 1919 roku. Wcześniej w kierunku Komańczy ruszyła ofensywa Wojska Polskiego. Republika Komańczańska przestała istnieć po serii aresztowań i potyczek.
Wieś Komańcza na Podkarpaciu. Turystyka i zabytki. Co warto zobaczyć w Bieszczadach?
Komańcza w województwie podkarpackim to również liczne i ciekawe zabytki. Co warto zobaczyć w Komańczy? Z pewnością są to m.in. Cerkiew Opieki Matki Bożej, wybudowana w latach 1800-1803, Klasztor Nazaretanek z dwudziestolecia międzywojennego czy Kościół św. Józefa. W okolicach Komańczy znajdziemy również wiele kapliczek, Wodospad w Dołżycy, Jeziorka Duszatyńskie czy źródełko w Radoszycach.
Komańcza na Podkarpaciu to również doskonała baza wypadowa na górskie wycieczki w Bieszczadach. Znajdziemy tam m.in. Leśną Willę PTTK im. Ignacego Zatwarnickiego, a także pobliskie szlaki piesze, będące częścią Głównego Szlaku Beskidzkiego. W okolicach Komańczy biegnie również Szlak „Śladami dobrego wojaka Szwejka”, wiodący z Czech, przez Austrię, Węgry, Słowację, Polskę i Ukrainę, miejscami opisanymi przez Jaroslava Haska w powieści „Przygody dobrego wojaka Szwejka”.