Badanie najczęstszych nałogów Polaków
Naukowcy z Polskiej Akademii Nauk przeprowadzili Ogólnopolskie Badanie Nałogów. Trwało ono od czerwca do września 2022 roku. Jako narzędzie do sprawdzenia zachowań Polaków posłużyła aplikacja Nałogometr, stworzona specjalnie do kontroli i zmniejszania ryzyka powrotu do uzależnienia.
„W naszych planach projekt ten ma potencjał by stać się nie tylko świetną formą profilaktyki zdrowia psychicznego i źródłem wsparcia samopomocy dla osób uzależnionych, ale także bezcennym źródłem informacji o strukturze i wyzwaniach związanych z problemowym wykorzystywaniem substancji i zachowań w Polsce” – możemy przeczytać w specjalnym raporcie badania.
Od czego najczęściej się uzależniamy?
W 2022 roku 49,3 procent osób biorących udział w badaniu przyznało się do uzależnienia od alkoholu. 36,5 procent badanych zadeklarowało uzależnienie od nikotyny. Dwóch najpopularniejszych nałogów mogliśmy się spodziewać, ale zaskakiwać może trzecie miejsce w tej klasyfikacji. Okazuje się, że sporo Polaków uzależnia się od objadania. Na taką skłonność wskazywały głównie kobiety. Zaskoczenia takim wynikiem nie kryją osoby odpowiedzialne za przeprowadzenia badania.
Jestem zaskoczony tym, że na trzecim miejscu uplasowało się objadanie. Zgodnie z klasyfikacjami zaburzeń i chorób, takimi jak np. Międzynarodowa Klasyfikacja Chorób Światowej Organizacji Zdrowia, objadanie nie jest nałogiem, ale zaburzeniem odżywiania, jeśli prowadzi do znacznego wzrostu masy ciała. Jednak nowoczesne badania mózgu coraz częściej pokazują, że mechanizmy leżące u podłoża kompulsywnego objadania się, mogą przypominać te znane z uzależnień behawioralnych, takich jak np. hazard czy uzależnienie od gier komputerowych. Wraz z rozpowszechnieniem fastfoodów i łatwo dostępnych przekąsek i napojów z dużą ilością cukru, problem objadania bardzo się nasilił. Popularność tego problemy wśród użytkowników Nałogometru wskazuje potrzebę zajęcia się nim - przyznaje Profesor w IP PAN oraz w UC San Diego dr hab. Mateusz Gola.
Jak wygląda pełna klasyfikacja najczęściej występujących w Polsce nałogów?
- alkohol,
- nikotyna,
- objadanie się,
- pornografia,
- marihuana.
23 procent osób biorących udział w badaniu jest uzależniona od pornografii. 90 procent tej liczby stanowią mężczyźni, którzy zdecydowanie częściej niż kobiety przyznają się do oglądania filmów dla dorosłych. 14 procent badanych zadeklarowało uzależnienie od marihuany. To ważna statystyka w kontekście panującej opinii, że od marihuany nie można się uzależnić. Doktor Mateusz Gola zapytany o używkę, która uzależnia najbardziej, nie ma wątpliwości.
Zdecydowanie jest to heroina oraz cała grupa podobnych do heroiny opiatów. Wyjście z uzależnienia od tych substancji należy do najtrudniejszych wyzwań - przekonuje specjalista.