W czasie prac remontowo-budowlanych na dworcu PKP w Rzeszowie dokonano niecodziennego odkrycia. W sali dawnej restauracji odsłonięto dekorację ścienną z lat 60-tych XX wieku. Mozaika przedstawia „kompozycję abstrakcyjną, organiczną z elementami informel”.
- Wykorzystano w niej kamienie - materiał ogólnie dostępny, uważany za małowartościowy i przypadkowy. Całość tworzy relief, w którym malarstwo ścienne przeplata się z fragmentami zaprawy z zatopionymi w niej kamieniami. Do wykonania mozaiki użyte zostały wielobarwne otoczaki, nasączane olejami w celu zachowania w ścianie ich naturalnego połysku i koloru mokrego kamienia. Fragmenty polichromowane wykonano w technice olejnej przy użyciu naturalnych pigmentów ziemnych, tj. ochry, ugry i umbry. Powierzchnię obiektu zabezpieczono warstwą werniksu damarowego, który po latach drastycznie pociemniał i spowodował zmianę pierwotnej kolorystyki – informuje WUOZ w Przemyślu.
Hanna i Gabriel Rechowiczowie autorami?
Jak podaje WUOZ autor mozaiki nie jest znany, zaś charakterystyczne cechy, które można znaleźć na mozaice świadczą, że twórcami tej kompozycji mogą byli Hanna i Gabriel Rechowiczowie.
- Tworzyli oni w dobie modernizmu, a ich monumentalne mozaiki oraz polichromie dekorowały reprezentacyjne budynki użyteczności publicznej z tego okresu tj. „Dom Chłopa” oraz Supersam w Warszawie. Przykładem twórczości tych artystów była do niedawna dekoracja ścienna (mozaika oraz polichromia) w sali koncertowej oraz na elewacji zewnętrznej Miejskiego Domu Kultury w Łańcucie – informuje urząd.
Rzadka mozaika na rzeszowskim dworcu
Jak podkreśla Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków odkryta mozaika jest dość rzadkim znaleziskiem. Niewiele tego typu kompozycji zachowało się do dziś na terenie Rzeszowa. Na szczęście, ta odkryta w czasie remontu dworca zostanie zachowana.
- W ramach prowadzonej inwestycji planowana jest konserwacja techniczna i estetyczna obiektu, służąca zahamowaniu procesu destrukcji oraz przywróceniu jego pierwotnych walorów estetycznych. Ponowna ekspozycja mozaiki jest zgodna z założeniami przebudowy dworca PKP, która ma na celu przywrócenie obiektowi modernistycznego charakteru. Mozaika stanowi najcenniejszy zachowany w całości element dekoracyjny wnętrza dworca z tego okresu – podkreśla WUOZ.
