Noc Kupały. Kiedy jest obchodzone?
Noc Kupały zawiązana jest z letnim przesileniem Słońca. Obchodzone jest w czasie najkrótszej nocy w roku, która przypada około 21-22 czerwca Nieco później odbywa się Noc Świętojańska, która była próbą zasymilowania nocy kulanej z chrześcijaństwem. Noc świętojańska, zwana wigilią św. Jana, obchodzona jest w nocy z 23 na 24 czerwca.
Na południu Polski, Podkarpaciu i Śląsku uroczystość o podobnym charakterze zwie się sobótką lub sobótkami, na Warmii i Mazurach palinocką. Nazwa Noc Kupały, kupalnocka utrwaliła się w tradycji Mazowsza i Podlasia.
Czym jest właściwie jest Noc Kupały?
Noc Kupały to święto ognia, wody, słońca i księżyca, urodzaju, płodności, radości i miłości. Powszechnie obchodzone na obszarach zamieszkiwanych przez ludy słowiańskie, ludy bałtyckie, germańskie i celtyckie, a także przez część narodów ugrofińskich, np. Finów i Estończyków.
Na Łotwie pod nazwą Līgo jest wolnym od pracy świętem państwowym (23 i 24 czerwca). Również na Litwie dzień 24 czerwca, od 2005 roku, jest wolny od pracy.
Polecany artykuł:
Zwyczaje związane z Nocą Kupały
Wiążące się z Nocą Kupały zwyczaje i obrzędy słowiańskie miały zapewnić świętującym zdrowie i urodzaj. Rozpalano ogniska, w których palono zioła. W trakcie radosnych zabaw odbywały się różnego rodzaju wróżby i tańce.
Dziewczęta puszczały w nurty rzek wianki z zapalonymi świecami. Jeśli wianek został wyłowiony przez kawalera, oznaczało to jej szybkie zamążpójście. Jeśli płynął, dziewczyna nieprędko miała wyjść za mąż. Jeśli zaś płonął, utonął lub zaplątał się w sitowiu, wróżyło to staropanieństwo. Prawdopodobnie są to pozostałości dawnych wiosennych obrzędów magicznych kończących zaklinanie „dobrego początku”, nawiązujących do obrzędowości zadusznej i nadchodzącego urodzaju.
W niektórych regionach wierzono, że do święta Kupały nie można kąpać się za dnia w rzekach, strumieniach czy jeziorach, natomiast kąpiel po zmroku lub przed wschodem słońca leczyła rozmaite dolegliwości, jako że woda była wówczas uzdrawiającym żywiołem należącym do księżyca.
Noc Kupały współcześnie
Choć współcześnie Noc Kupał to już właściwie wspomnienie dawnych zwyczajów, to coraz częściej organizowane jest w różnych miastach w Polsce. Podczas tego wydarzenia organizowane są sobótkowe noce, podczas których pojawiają się zwyczaje, które nawiązują do letniego przesilenia. Puszczane są wianki na wodzie czy zabawy przy ogniskach wraz z pieczeniem kiełbasek.
Również Noc Świętojańska jest hucznie świętowana. To w tym czasie rozpoczyna się sezon kąpielowy. I jak mówi zwyczaj, po 24 czerwca można kapać się w morzu i jeziorach i w zdrowiu korzystać z lata.