Dydnia - wieś na Podkarpaciu, z którą może kojarzyć się znany szlachcic
Dydnia to malownicza wieś położona w województwie podkarpackim, w powiecie brzozowskim, na Pogórzu Dynowskim. Znajduje się na wschód od Brzozowa. Miejscowość ta, będąca siedzibą gminy Dydnia, łączy w sobie bogatą historię i urok podkarpackich krajobrazów. Pierwsze wzmianki o Dydni sięgają 1361 roku. To właśnie wtedy król Kazimierz Wielki nadał tę wieś, wraz z Temeszowem, Jurowcami i Srogowem, braciom Balom pochodzącym z Węgier. Wkrótce osiedlili się tutaj rycerze herbu Gozdawa, od których wywodzi się ród Dydyńskich. Pierwotna nazwa wsi, „Dednia,” odwoływała się do przodków, nazywając wieś „ziemią dziada.”
Według danych z 1881 roku wieś dzieliła się na trzy części: Górną, Dolną i Wolę Dydyńską. Zamieszkiwało ją 1011 mieszkańców, którzy żyli w 165 domach. Dydnia miała wtedy charakter rolniczy, z podziałem ziem na większe i mniejsze gospodarstwa. Ciekawostką jest, że w miejscowości działała gorzelnia, choć brakowało szkoły. W tamtym okresie wśród mieszkańców była też niewielka społeczność żydowska. Dydnia miała również swoje dramatyczne chwile – w 1624 roku wieś została spustoszona przez Tatarów. Według przekazów w czasie tego najazdu zginął miejscowy proboszcz Zając.
Historia tej wsi na Podkarpaciu zasługuje na uwagę
Dydnia od wieków była ośrodkiem religijnym. Pierwsze wzmianki o parafii rzymskokatolickiej pochodzą z 1487 roku, a o cerkwi – z 1491. Co ciekawe, w 1511 roku potwierdzono istnienie parafii prawosławnej. Drewniany kościół wzniesiony pod koniec XVI wieku przez Elżbietę Dydyńską spłonął w 1600 roku, ale szybko został odbudowany dzięki funduszom Pawła Dydyńskiego. Dziś we wsi stoi neogotycki kościół pw. św. Michała Archanioła i św. Anny, zbudowany w 1882 roku.
Dydnia jest miejscem, które pamięta wielu nietuzinkowych ludzi i wydarzeń. W latach 1430–1447 wieś była w rękach Małgorzaty Dydyńskiej, wdowy po Mikołaju. W kolejnych latach ród Dydyńskich odgrywał istotną rolę w lokalnej historii. Jednym z najsłynniejszych przedstawicieli tego rodu był Jacek Dydyński – postać pełna temperamentu. Rębajło, znany z zajazdów i egzekucji sądowych. Zginął bohatersko w bitwie pod Zborowem stoczonej z kozakami w 1649 roku. Został głównym bohaterem opowiadań i powieści historyczno-fantastycznych Jacka Komudy oraz Józefa Hena.
Na uwagę zasługuje także Hipolit Trzecieski, który w XVII wieku osiedlił się w Dydni, zapoczątkowując silne więzi swojego rodu z regionem. W XIX wieku na ziemiach Dydni działał Feliks Pohorecki, właściciel znacznych majątków. To właśnie z jego inicjatywy powstały niektóre z ważniejszych budowli w miejscowości.
Dydnia jest też związana z bohaterami narodowymi – to tutaj urodziła się Maria Grotowska ps. „Amazonka,” która pełniła funkcję zastępczyni komendantki Sekcji Kobiet Narodowego Zjednoczenia Wojskowego.
ZOBACZ: Z tą wsią na Podkarpaciu związany jest znany szlachcic. Jako rębajło wynajmował się do wykonywania egzekucji sądowych
