Turystyka

Tej wsi na Podkarpaciu już nie ma. Została tylko piękna cerkiew

2025-06-03 17:17

Rabe, bo o tej niewielkiej miejscowości mowa to malownicza, choć dziś niemal opuszczona wieś w Bieszczadach, położona w województwie podkarpackim, w powiecie bieszczadzkim, w gminie Czarna. Jej historia sięga XVI wieku, jednak po całej wsi została jedynie piękna cerkiew.

Wieś Rabe na Podkarpaciu została założona w połowie XVI wieku. Pierwsze wzmianki pochodzą z 1552 roku. W latach 20. XX wieku Rabe liczyło około 300 mieszkańców, posiadało dwa folwarki, trzy tartaki. Po 1945 roku wieś została całkowicie wysiedlona, a jej zabudowania zniszczone.

Została tylko cerkiew

We wsi znajduje się cerkiew greckokatolicka pw. Świętego Mikołaja, zbudowana w 1858. Obok cerkwi wzniesiono murowaną dzwonnicę. Po 1951 roku opuszczona, służyła jako magazyn. Od 1971 służy jako kościół rzymskokatolicki. Wewnątrz cerkwi zachował się ikonostas. Cerkiew w Rabem jest jednym z nielicznych reprezentantów nurtu klasycyzującego drewnianej architektury cerkiewnej.

Legendy i cudowne źródełko

W pobliżu Rabego znajduje się kapliczka Synarewo. Powstała prawdopodobnie na początku XIX wieku, wzniesiona z kamienia i pokryta blachą. W jej wnętrzu znajduje się figura Matki Boskiej. Położona jest w leśnym zaciszu, co nadaje jej wyjątkowy, mistyczny charakter. Przed II wojną światową było to miejsce intensywnego kultu, przyciągające pielgrzymów.

Głównym powodem popularności Kapliczki Synarewo jest źródełko mineralne wypływające spod jej fundamentów. Woda z tego źródła zawiera arsen i od wieków uchodzi za cudowną, szczególnie pomocną w leczeniu chorób oczu. Z kapliczką wiąże się kilka legend. Jedna z nich mówi o objawieniu się Matki Boskiej jednemu z mieszkańców Rabego, Feciowi Dziule, który pasł w tym miejscu krowy.

Inna legenda opowiada o pasterzu z Huczwic, Mikołaju Syczu, który cierpiał na ślepotę i odzyskał wzrok po przemywaniu oczu wodą ze źródła. Te historie sprawiły, że kapliczka stała się celem licznych pielgrzymek.

Sama nazwa "Synarewo" również ma swoją genezę. Jest to prawdopodobnie zbitka słowna od lokalnej nazwy miejsca. Według jednej z teorii, zbocze góry należało do Żyda o nazwisku Rew, a część terenu otrzymał w spadku jego syn. Ponieważ nikt nie pamiętał imienia syna, mówiono, że teren należy do "syna Rewa", co z czasem przekształciło się w "Synarewo".

Rezerwat przyrody „Gołoborze”

Na terenie Rabego znajduje się rezerwat przyrody „Gołoborze”, obejmujący rumowisko skalne o powierzchni 13,9 ha. W skałach pobliskiego kamieniołomu występują bardzo rzadkie minerały: realgar (arsen czerwony) oraz aurypigment (arsen żółty). W pobliżu kamieniołomu można odnaleźć dwa odwierty wód mineralnych. 

ZOBACZ: Po wsi Rabe została tylko cerkiew 

Jurata przyciąga turystów od ponad 90 lat