O losach tej wsi na Podkarpaciu zadecydowało spotkanie dwóch książąt
Czudec – malownicza wieś na Podkarpaciu, dawniej miasto z nadaniem miejskim sięgającym XV wieku, to miejsce pełne historii i niezwykłych zabytków. Położony na skraju Pogórza Strzyżowskiego, w powiecie strzyżowskim, przy drodze wojewódzkiej nr 988. Czudec stanowi prawdziwy pomnik minionych epok. Dziś wieś ta jest siedzibą parafii Świętej Trójcy w diecezji rzeszowskiej. Pierwsze wzmianki o okolicy sięgają XII wieku, kiedy to w 1185 roku komes Mikołaj Bogoria przekazał ziemie cystersom z Koprzywnicy. W 1279 roku biskup Filip de Casate potwierdził prawo cystersów do dziesięcin z tutejszych wsi, co podkreśla znaczenie regionu w średniowiecznej Polsce. Ważnym wydarzeniem było również spotkanie w 1264 roku książąt – Daniela Halickiego i Bolesława Wstydliwego – którzy ustalili granice swych księstw między Rzeszowem a Czudcem.
Bogata historia Czudca
W 1427 roku Czudec uzyskał prawa miejskie dzięki decyzji Władysława Jagiełły. W XV wieku ówczesny dziedzic, Mikołaj Strzyżowski, wybudował kościół pw. św. Zofii, który dziś pełni funkcję sanktuarium. Przez wieki Czudec był miastem klasztoru benedyktynów w Tyńcu, co świadczy o jego religijnym i gospodarczym znaczeniu.
Podczas okupacji niemieckiej w 1941 roku w Czudcu utworzono getto, gdzie przebywało około 500 Żydów. W lipcu 1942 roku mieszkańcy getta zostali deportowani do Rzeszowa, a następnie do obozu w Bełżcu, gdzie stracili życie. Po wojnie, w sierpniu 1944 roku, wieś została wyzwolona przez wojska radzieckie.
Czudec szczyci się wieloma zabytkami. W centrum stoi barokowy kościół pw. Świętej Trójcy, wzniesiony w latach 1721–1735, wykorzystujący fragmenty dawnego zamku. Uwagę przyciąga także murowana kaplica pw. św. Marcina z 1692 roku, ostatnio odnowiona w 2004 roku. W miejscowym parku znajduje się unikalny tulipanowiec – drzewo o imponującym obwodzie pnia, który mierzy niemal 4 metry. Kompleks dworsko-parkowy, z dworami z XVII i XVIII wieku, ukazuje dawne bogactwo regionu, a ruiny zamku na górze zamkowej przyciągają miłośników historii.
Zachowana drewniana zabudowa północnej pierzei rynku i odbudowany dwór w dawnej Nowej Wsi Czudeckiej to kolejne atrakcje, które dodają uroku miejscowości.
Dziś Czudec to wieś z bogatą tradycją i aktywnym życiem społecznym. W 1977 roku założono tu klub sportowy LKS Czarni Czudec, który z powodzeniem działa do dziś, rywalizując w lokalnych rozgrywkach piłkarskich.
ZOBACZ: Czudec - o losach tej wsi na Podkarpaciu zadecydowało spotkanie dwóch książąt