Alkoholizm wśród nastolatków. Jakie są przyczyny i skutki picia u młodzieży?

Często zaburzają one dalszy rozwój człowieka. Jednym z takich zachowań może być picie alkoholu. Alkohol jest to związek chemiczny o bardzo silnym działaniu na organizm człowieka. Jest silnie uzależniającą substancją prowadząca do upośledzenia wielu wyższych czynności mózgu.

Błyskawicznie wchłania się z układu pokarmowego do krwiobiegu. Czas trwania tego typu procesu wynosi od 5 do 15 do minut, od chwili jego spożycia. Po upływie 15 minut, wchłonięciu ulega aż 50% spożytej dawki substancji wyskokowych. Alkohol wśród młodzieży jest coraz większym problemem, a statystyki są bardzo niepokojące. Statystyki podają, że wiek inicjacji alkoholowej z roku na rok obniża się. Po alkohol nie sięgają już dwunaste- i trzynastolatki, ale nawet dzieci poniżej dziesiątego roku życia. Do picia przyznaje się aż 92% 15-16-latków i 96% uczniów w wieku 17-18 lat.

Alkohol to najczęściej wybierana przez nieletnich substancja psychoaktywna. Dzieci, które później inicjują picie alkoholu mają ok. 4 razy mniejszą szansę na poważne problemy alkoholowe lub uzależnienie w przyszłości.

Alkohol wśród młodzieży pojawia się również w związku z silną potrzebą poczucia się dorosłym i chęcią przekraczania ustanowionych granic. Człowiek chce poczuć, jak smakuje zakazany owoc i w ten sposób wyraża swój bunt wobec zakazów. Niemała grupa młodzieży sięga też alkohol z czystej ciekawości. Inicjację ułatwia również prosty dostęp do trunków, gdyż ich zakup nie sprawia w zasadzie żadnych trudności. Przepisy zabraniające sprzedaży alkoholu nieletnim są nagminnie naruszane, często nawet nieświadomie.

Jednak picie alkoholu przez nieletnich to nie tylko efekt dojrzewania. Jednym z powodów nadużywania trunków przez młodzież są także doświadczenia rodzinne i kłopoty w domu lub w szkole. Wielu młodych ludzi sięga po procenty, gdyż z pozoru ułatwiają one rozwiązanie problemów i trudnych sytuacji.

Dlaczego dzieci i młodzież sięgają po alkohol?

Jednym z podstawowych powodów jest presja rówieśników. Młodemu człowiekowi zależy na akceptacji i przynależności do grupy. Najważniejsza jest pozycja i opinia wśród koleżanek i kolegów. Nikt nie chce odstawać od towarzystwa i narażać się na odrzucenie. Za namową znajomych, z obawy przed wyśmianiem, nastolatek sięga po piwo albo drinka. Pojawia się również błędne myślenie, że alkohol:

• wprowadza w stan euforii

• dodaje odwagi

• eliminuje poczucie wstydu i nieśmiałości

• zwalnia hamulce, mechanizmy samokontroli

• pozwala się dobrze bawić.

Badania pokazują również. że dzieci, które wychowały się w domach z problemem alkoholowym, mają 4 razy większe szanse, aby samemu popaść w uzależnienie.

Skutki picia alkoholu przez młodzież

Spożywanie alkoholu powoduje duże szkody w organizmie młodego człowieka. Największą popularnością wśród nastolatków cieszy się piwo, wódka i wino. Uzależnienie w młodym wieku przekłada się także na dorosłe życie. Warto także zauważyć, że młody organizm ma znacznie mniejszą tolerancję na napoje procentowe, dlatego szybciej dochodzi do nałogu.

Nadużywanie alkoholu w okresie dorastania niesie ze sobą negatywne konsekwencje, powoduje m.in.:

• upośledzenie przyswajania witamin i składników odżywczych, które są niezwykle ważne dla młodego organizmu,
• zaburzenia akcji serca,
• problemy z koncentracją i przyswajaniem nowych informacji,
• zmiany w strukturze mózgu,
• obniżenie aktywności psychicznej,
• agresywność i skłonność do zachowań ryzykownych,
• brak sprawności intelektualnej,
• niższą odporność organizmu,
• zaburzenia emocjonalne i psychiczne,
• problemy zdrowotne: choroby wątroby, nadciśnienie tętnicze.

Wiele badań potwierdza, że spożywanie alkoholu w młodym wieku może prowadzić do problemów z rozwojem mózgu, a to z kolei może wpłynąć na późniejsze funkcjonowanie i zdolności poznawcze. Zdrowie fizyczne i emocjonalne młodzieży jest bardzo ważne, dlatego konieczne jest prowadzenie działań edukacyjnych i społecznych, aby przeciwdziałać piciu alkoholu przez młodzież i promować zdrowy styl życia.

Okres wchodzenia w dorosłe życie jest bardzo trudny zarówno dla dzieci, jak i ich rodziców. Dlatego dobre relacje są bardzo istotne, podobnie jak poruszanie tematu spożywania alkoholu. Młody człowiek musi mieć świadomość, że zakaz picia wynika z troski o jego zdrowie i przyszłość. Warto wyjaśnić nastolatkowi, że nie tylko nadmierne spożywanie alkoholu, ale także picie nawet w mniejszych ilościach, niesie za sobą wiele negatywnych konsekwencji. Jeśli rodzice zauważą, że ich pociecha wraca ze spotkań ze znajomymi pod wpływem substancji procentowych to ważny sygnał, żeby rozmawiać z nastolatkiem. Warto również zwrócić się po pomoc do specjalistów leczenia uzależnień, taki jak osoby pracujące w Ośrodku Nowe Życie w Krakowie. To pierwszy i zarazem najważniejszy krok, aby pomóc młodemu człowiekowi wyjść z alkoholizmu. W ośrodku prowadzone są warsztaty grupowe, zajęcia indywidualne oraz organizowane konsultacje rodzinne dla bliskich osób uzależnionych.    

Niezmiernie ważne jest edukowanie, akcje profilaktyczne oraz budowanie świadomości szkodliwości sięgania po alkohol w młodym wieku.

Jako młoda osoba masz do czynienia z wieloma wyzwaniami. Jednak bardzo niewiele z nich ma potencjalnie większy wpływ na Twoje życie niż decyzja dotycząca picia alkoholu. To, jakiego wyboru dokonasz, wpłynie na Twoje zdrowie, Twoje wyniki w nauce, relacje, pracę lub karierę - wolność!

Gdzie szukać pomocy?

• u pedagoga lub psychologa szkolnego

• w punktach konsultacyjnych programu Pomarańczowa Linia (infolinia 801140 068 czynna od poniedziałku do piątku w godzinach 14.00 - 20.00, pomoc online: [email protected], strona internetowa: www.pomaranczowalinia.pl)

• w placówkach leczenia uzależnień dla dzieci i młodzieży

• w poradniach zdrowia psychicznego dla dzieci i młodzieży

• w punktach informacyjno-konsultacyjnych

• w ogólnopolskich lub działających lokalnie organizacjach pozarządowych (w tym stowarzyszeniach i fundacjach), które prowadzą na terenie wielu województw placówki oferujące pomoc nastolatkom używającym substancji psychoaktywnych,

• w placówkach realizujących rekomendowane programy profilaktyczne (np. Fred Goes Net, Program Przeciwdziałania Młodzieżowej Patologii Społecznej, Szkoła dla Rodziców i Wychowawców)

• w Gminnych Komisjach Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.

(opracowała Monika Piątek – Przewodnicząca Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych)