Zmagasz się z depresją? Tu uzyskasz pomoc w naszej gminie

Gdzie szukać pomocy?

Mieszkańcy gminy Solina mają możliwość otrzymania wsparcia psychologicznego w kilku różnych placówkach. Pierwszą z nich jest Punkt Konsultacyjno-Informacyjny Ds. Uzależnień i Przemocy w Rodzinie. Znajduje się w Polańczyku pod adresem ul. Wiejska 2. Prowadzi się tam pomoc psychologiczną w drugi i czwarty wtorek każdego miesiąca w godzinach od 15.30-17.00 oraz pomoc prawną w pierwszy i ostatni poniedziałek każdego miesiąca w godzinach od 15.30-17.00. Kolejnym dostępnym miejscem jest Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Lesku. Specjalizuje się ona w pomocy dzieciom i młodzieży szkolnej, ale pomaga również rodzicom i nauczycielom. Znajduje się w Lesku na ulicy Wincentego Pola 1. Mieszkańcy mają możliwość korzystania ze wsparcia asystenta rodziny, zatrudnionego w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej.

Ponadto ważnym punktem pomocy i pokierowaniu osób, zwłaszcza dzieci potrzebujących wsparcia i pomocy na terenie gminy są psychologowie-pedagodzy dostępni w godzinach pracy placówek oświatowych na terenie Gminy Solina.

Przyczyny depresji u dzieci i młodzieży

• problem alkoholowy;
• przemoc domowa;
• choroby przewlekłe członków rodziny;
• śmierć bliskiej osoby;
• rozwód rodziców;
• kwestie związane z wykorzystywaniem przez rodziców;
• zaniedbanie;
• nadopiekuńczość lub odrzucenie przez rodziców;
• trudna sytuacja finansowa;
• obarczanie dziecka zbyt dużą odpowiedzialnością;
• wojna;
• nauczanie zdalne;
• pandemia COVID-19

Są to jedynie wybrane przyczyny, które występują najczęściej w przebadanych przypadkach. Jest to złożona kwestia opierająca się o liczne mechanizmy biologiczne, osobowościowe, rodzinne oraz związane z doświadczeniem życiowym.

Charakterystyczne objawy, które mogą zaniepokoić rodzica

• długotrwałe obniżenie nastroju;
• zachowania o charakterze agresywnym i autodestruktywnym;
• bunt;
• wzmożona drażliwość na bodźce;
• obniżona koncentracja;
• problemy z zapamiętywaniem;
• pobudzenie psychoruchowe;
• rezygnacja z zainteresowań;
• zaniżone poczucie własnej wartości;
• chroniczne poczucie winy;
• wahania apetytu

Trudno jest prawidłowo zdiagnozować występowanie depresji u dzieci ze względu na występowanie objawów znamiennych dla innych zaburzeń oraz stadium rozwoju np. wieku nastoletniego. Pomimo tych podobieństw nie należy lekceważyć zauważonych niespotykanych wcześniej zachowań.

Czym jest depresja?

Mianem depresji określa się zaburzenie zdrowia psychicznego, które zalicza się do zaburzeń nastroju. Może zostać wywołane traumą, tragicznym wydarzeniem lub codziennymi problemami. W przypadku podejrzenia depresji można udać się do lekarza pierwszego kontaktu lub psychiatry. Pacjenci mogą odnaleźć pomoc w: poradni zdrowia psychicznego, szpitalu psychiatrycznym lub oddziale, ośrodku interwencji kryzysowej oraz poradniach psychologiczno-pedagogicznych.

Występowanie myśli samobójczych

Niezwykle niepokojącym oraz niebezpiecznym objawem jest występowanie u dziecka myśli samobójczych. Nie zawsze wiąże się ono z depresją, ale często te dwie kwestie łączą się ze sobą. W przypadku, w którym podopieczny ujawnia przed opiekunem tego typu rozważania powinien on przede wszystkim docenić jego szczerość oraz podtrzymać temat. Z badań wynika, że osoby, które popełniły samobójstwo wspominały o tym wcześniej otwarcie swoim bliskim lub dawały inne jasne sygnały. Temat ten jest niezwykle trudny i delikatny, dlatego też rodzice nie powinni go bagatelizować. Wskazane jest zadawanie następujących pytań:

• Jak często pojawiają się u ciebie myśli samobójcze?
• Jak silne są te myśli?
• Jaka jest treść twoich myśli samobójczych?
• Czy łatwo jest się pozbyć tych myśli?

Rozpoznanie w jakich momentach i częstotliwościach pojawiają się takie rozważania u dziecka może przyczynić się do odnalezienie źródła problemu. W wielu przypadkach jest to kluczowa kwestia w trakcie terapii.

„Młode Głowy. Otwarcie o zdrowiu psychicznym”

W tym roku ukazał się raport z badania fundacji UNAWEZA dotyczący zdrowia psychicznego, poczucia własnej wartości i sprawczości wśród młodych ludzi. Wśród najczęstszych problemów wymieniono: brak motywacji do działania (52,4%), brak chęci do życia (28%), poczucie samotności (37,5%), występowanie problemów z nauką (30,6%), występowanie problemów ze snem (37%), brak akceptacji dla tego kim są i jak wyglądają (32,5%).

Kolejnym problemem z jakim zmaga się młodzież jest kryzys psychiczny. Z przeprowadzonych badań wynika, że co trzeci uczeń ma podejrzenie depresji. Czterech na dziesięciu uczniów myślało o odebraniu sobie życia, a co dziesiąty podjął taką próbę. Przedstawione wyniki jasno dają do zrozumienia, że zagrożenie życia młodych osób jest niezwykle realne i ponad 40% z nich miało do czynienia w jakiejś formie z samobójstwem lub myślami samobójczymi.

Dziecko z depresją – jak z nim rozmawiać?

Rodzicom trudno zrozumieć, dlaczego u ich dziecka pojawiła się depresja, często dążą do zrozumienia i dotarcia do źródła problemu. Istotne jest jednak, aby nie dopytywać, dlaczego, ponieważ młodzi ludzie sami nie potrafią tego wytłumaczyć w większości przypadków. Najważniejszym zadaniem opiekunów jest wsparcie i bycie razem z nim. Obecność nie powinna nosić znamion krytyki lub doradzania. Najważniejsze jest kilka poniższych kwestii:

• zapomnij o tzw. dobrych radach, spędzajcie wspólnie czas, na bieżąco sprawdzajcie potrzeby dziecka;
• zachęcaj do otworzenia się i wspólnych rozmów, ale licz się z odrzuceniem propozycji;
• szanuj podejmowane przez niego decyzje, w miarę możliwości i tak, aby było to dla niego bezpieczne;
• aktywizuj do normalnego życia i zwyczajnych obowiązków;
• zadbaj, aby podtrzymywało kontakty z rówieśnikami, co pozwoli na utrzymanie społecznych więzi;
• doceniaj wszelkie małe sukcesy, które dla osób z depresją stanowią niezwykle trudne wyzwania.

Czego nie mówić osobie z depresją

Osoby chorujące na depresję są niezwykle wrażliwe, dlatego w rozmowie z nimi należy być szczególnie ostrożnym. Nieodpowiednio sformułowana wypowiedź może je zranić bardziej niż rozmówca może sobie wyobrazić. Należy unikać m.in. poniższych sformułowań:

• Inni mają gorzej;
• Dasz radę, wystarczy chcieć;
• Myśl pozytywnie;
• Zajmij się czymś;
• Idź pobiegać, rusz się;
• Nic ci nie jest.

Jak poradzić sobie z depresją?

Po otrzymaniu diagnozy należy wdrożyć plan zwalczania choroby i radzenia sobie z nią. Każdy przypadek może wymagać innego podejścia dlatego też niezbędna jest współpraca ze specjalistą. Można jednak wyróżnić kilka elementów, które zawierają się w procesie leczenia. Podstawową kwestię stanowi psychoterapia, pozwala na przywrócenie prawidłowej pracy mózgu. Dzięki pracy z psychologiem lub psychiatrą pacjent może oswoić swoje lęki, otworzyć się na świat, lepiej zrozumieć własne działania i zwalczyć depresję.

Kolejnym elementem leczenia depresji mogą być leki. Wspomagają pacjenta w przywróceniu równowagi. Nie powinny jednak całkowicie zastąpić pracy nad sobą pod okiem lekarza. Wiele osób zwraca również uwagę na pozytywny wpływ wysiłku fizycznego na proces wychodzenia z depresji. Jednak wbrew panującego w niektórych kręgach przekonaniom nie jest to lek na depresję, a jedynie pozytywny element terapii. Zapewnienie sobie odpowiedniej formy relaksu jest dla pacjentów z depresją, jedną z podstawowych czynności pozytywnie na nich wpływających.

Profilaktyka zachorowania na depresję wśród dzieci i młodzieży

• Zapewnienie dziecku poczucia bezpieczeństwa (fizycznego i emocjonalnego);
• Kreowanie w dziecku podstaw wiary w siebie i budowanie jego poczucia własnej wartości;
• Rozwijanie w dziecku samokontroli i mówienia o swoich emocjach;
• Uczenie prawidłowych relacji społecznych i komunikowania interpersonalnego;
• Stworzenie systemu wartości, który będzie opierał się na pozytywnych autorytetach
• i wzorcach osobowych;
• Nauczenie tworzenia planów oraz ich realizacji;
• Wprowadzenie technik relaksacyjnych i wyciszających oraz nauka sposobów radzenia sobie ze stresem;
• Nauczanie asertywności, mediacji oraz negocjacji;
• Dbanie o zwiększanie samoceny dziecka;
• Obserwowanie i modyfikowanie występujących warunków niekorzystnie wpływających na podopiecznych.

Terapia mobilna – aplikacje psychologiczne

Technologia może prowadzić do wielu problemów, zdarza się jednak, że możliwości jakie przedstawia okazują się niezwykle przydatne. Od kiedy depresja staje się coraz powszechniejszą chorobą na rynek wprowadzono różnego rodzaju systemy wspomagające. Aplikacje terapeutyczne nie mogą zastąpić fachowego wsparcia, natomiast mogą być cennym dodatkiem w terapii. Wśród nich warto wyróżnić następujące aplikacje:

Not OK – darmowa aplikacja zapewniająca natychmiastowe wsparcie w razie trudności z nawiązaniem kontaktu. Po naciśnięciu przycisku notOK wysyła on powiadomienia (SMS, lokalizację GPS, połączenie telefoniczne) do 5 osób umieszczonych na liście kontaktów zaufanych. Stworzono ją z myślą o osobach, które nie umieją lub wstydzą się prosić o pomoc.

My Therapy – aplikacja przypominająca o zażywaniu leków, pozwala również na kontrolowanie wagi i samopoczucia, może również tworzyć raporty na temat zdrowia.

MyOla – aplikacja nazywana jest „przyjaciółką kobiet”. Zawiera programy rozwojowe, podcasty, ćwiczenia oddechowe oraz podręczną pomoc w przypadku wystąpienia kryzysu. Została stworzona przez Fundację Sukces Pisany Szminką.

Panic Shield – aplikacja pomagająca osobom, które doświadczają ataków paniki, podzielono ją na cztery działy: poradnik, ćwiczenia oddechowe, ekspozycję wewnętrzną oraz ekspozycję zewnętrzną.

Fabulous Daily Routine Planner – aplikacja wykorzystująca nauki behawioralne, aby pomóc pacjentowi w zbudowaniu zdrowych codziennych nawyków (aplikacja płatna 35$ rocznie).

Catch it – aplikacja ta ma wspomagać użytkowników w monitorowaniu i zrozumieniu występujących u nich nastrojów. Osoba użytkująca zapisuje w niej jakie emocje i uczucia towarzyszyły jej w ciągu dnia.

Pierwsza pomoc pod telefonem

116 123 – bezpłatny kryzysowy telefon zaufania dla dorosłych zmagających się z kryzysem emocjonalnym (czynny przez cały tydzień od 14.00 do 22.00).

116 111 – bezpłatny telefon zaufania dla dzieci oraz młodzieży (czynny przez całą dobę siedem dni w tygodniu).

800 108 108 – darmowy telefon wsparcia (czynny cały tydzień, z wyłączeniem świat, od 14.00 do 20.00).

121 212 – darmowy telefon zaufania dla młodzieży i dzieci utworzony przez Rzecznika Praw Dziecka (czynny całą dobę przez siedem dni w tygodniu).

22 635 09 54 – telefon zaufania dla starszych osób (czynny w poniedziałki, środy i czwartki w godzinach od 17.00 do 20.00).