Wsie na Podkarpaciu, które kiedyś nazywały się inaczej. Historia niemieckich kolonii
Niemieckie osadnictwo na terenach dzisiejszego Podkarpacia sięga czasów cesarzowej Marii Teresy oraz jej syna, cesarza Austrii, Józefa II. W ramach polityki kolonizacyjnej Habsburgowie zachęcali niemieckich osadników do osiedlania się w Galicji, aby rozwijać rolnictwo i przemysł na tych niezagospodarowanych terenach. W wyniku tych działań powstało kilkadziesiąt kolonii, których nazwy z czasem uległy zmianie lub zatarły się w pamięci mieszkańców.
Osadnicy niemieccy, nazywani "kolonistami galicyjskimi" przynosili ze sobą nie tylko nowoczesne metody uprawy ziemi, ale również elementy swojej kultury, języka i architektury. Zakładali wsie według własnych wzorców urbanistycznych, często z centralnie położonym kościołem lub kaplicą.
Polecany artykuł:
Te podkarpackie wsie były niemieckimi koloniami
Kolonizacja na dużą skalę to pomysł, który wyjątkowo gorąco wspierał Józef II, syn cesarzowej Marii Teresy. Po objęciu tronu po śmierci matki, zabrał się za to z rozmachem. Już 17 września 1781 roku wydał specjalny patent cesarski. Był on wzorowany na rozwiązaniach Fryderyka Wielkiego i otwierał drogę do szeroko zakrojonej akcji osadniczej. Ten dokument pozwalał na zakładanie nowych osad zarówno w miastach, jak i na terenach rolniczych. Niedługo później, 11 listopada tego samego roku, pojawił się dodatkowy patent, który umożliwił także osiedlanie się protestantów.
Głównym celem kolonizacji miało być ożywienie gospodarki. Tereny przeznaczone dla nowych osadników to przede wszystkim dawne królewszczyzny oraz ziemie skonfiskowane po rozwiązanych klasztorach. Nowe osady lokalizowano tuż obok istniejących wiosek, z reguły według starannie zaplanowanego układu przestrzennego. Często była to charakterystyczna zabudowa łańcuchowa (tzw. „łańcuchówka”) albo rozszerzenie istniejących już ulic o nowe domostwa.
Największy napływ osadników zanotowano w latach 1783–1784. Choć akcję oficjalnie zakończono w 1789 roku, niemieckim kolonistom, którzy już osiedlili się w tych rejonach, pozwolono na tworzenie kolejnych osad. Szacuje się, że w ramach tego przedsięwzięcia przybyło około 14 400 osób, czyli ponad 3200 rodzin. Powstało wtedy 120 osad czysto niemieckich i 55 mieszanych. Spośród nich państwo bezpośrednio założyło 127 kolonii, a reszta była zakładana na prywatnych terenach. Najwięcej nowych osad powstało we wschodniej części Galicji, a znacznie mniej w zachodniej. W tym czasie na mapie pojawiło się także miasto Podgórze.
ZOBACZ: Te wsie na Podkarpaciu kiedyś nazywały się inaczej. Były niemieckimi koloniami
