Nazwa tej wsi na Podkarpaciu kojarzy się z...oczami. Jej etymologia jest jednak nieco inna

Wielkie Oczy. Nazwa tej wsi na Podkarpaciu zaskakuje 

Wielkie Oczy to niewielka wieś w Polsce, która kiedyś cieszyła się statusem miasta. Znajduje się w województwie podkarpackim, w powiecie lubaczowskim, w malowniczej gminie Wielkie Oczy, niemal na samej granicy z Ukrainą. Ta spokojna miejscowość leży na Płaskowyżu Tarnogrodzkim, oferując widoki na rozległe pola i delikatne wzgórza.

Choć dziś to niewielka wieś, jej historia sięga XIV wieku. W 1671 roku, dzięki królowi Michałowi Korybutowi Wiśniowieckiemu, Wielkie Oczy otrzymały prawa miejskie. Niestety, czasy świetności skończyły się w 1935 roku, kiedy to prawa miejskie zostały utracone. Sama nazwa miejscowości, jak głosi legenda, pochodzi od dwóch stawów, które niegdyś miały kształt wielkich oczu.

W przeszłości Wielkie Oczy tętniły życiem religijnym i handlowym. Już w XVI wieku powstał tutaj pierwszy kościół, będący filią parafii w Krakowcu. W 1667 roku Andrzej Modrzewski sprowadził do wsi dominikanów, którzy z czasem wznieśli murowany kościół i niewielki klasztor.

Bogata historia wyjątkowej wsi na Podkarpaciu 

Rozwój handlu i rzemiosła, szczególnie po nadaniu praw miejskich, sprawił, że miejsce to stało się ważnym punktem na mapie regionu. W XIX wieku działały tu aż cztery gorzelnie, dwie cegielnie i dwie garbarnie. Wśród znanych postaci związanych z miejscowością jest Bernard Henner – przedsiębiorca, właściciel zakładów fotograficznych i radny miasta Przemyśla, który urodził się tutaj w 1842 roku.

Pod koniec XIX wieku Wielkie Oczy liczyły około 2 tysiące mieszkańców, wśród których byli Polacy, Rusini i Żydzi. Niestety, wojenne zniszczenia z 1915 roku przyczyniły się do upadku miejscowości, a kolejne tragedie przyszły wraz z II wojną światową. W 1943 roku Ukraińska Policja Pomocnicza zamordowała 45 Żydów, a rok później nacjonaliści ukraińscy z OUN-UPA zabili 31 Polaków.

Religijne dziedzictwo wsi wciąż jest widoczne w jej architekturze. Kwadratowy rynek otaczają stare kamieniczki i drewniane domy, a sakralne obiekty trzech wyznań przypominają o dawnym współistnieniu katolików, prawosławnych i Żydów. Władze zakonu dominikanów opuściły miejscowość w 1926 roku, a parafia przeszła pod opiekę diecezji przemyskiej. Jednak pamięć o bolesnych wydarzeniach przetrwała – na frontonie kościoła w 1986 roku umieszczono tablicę ku czci pomordowanych Polaków.

Wielkie Oczy to miejsce, w którym historia odciska swoje piętno na każdym zakątku. Dziś, choć już nie jest miastem, zachowuje swój wyjątkowy klimat, będąc świadkiem burzliwych, ale i fascynujących dziejów.

ZOBACZ: Nazwa tej wsi na Podkarpaciu kojarzy się jednoznacznie. Jej etymologia jest jednak zdecydowanie inna